Руҳий саломатлик
Бутунжаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг фикрига кўра, ақлий саломатлик “фаровонлик ҳолати, унда шахс ўз қобилиятини англайди, ҳаётнинг одатдаги стрессларига дош бера олади, самарали ва самарали меҳнат қилади ва унинг жамоасига ҳисса қўшиш. ”
Руҳий саломатлик бировнинг ҳиссий, психологик ва ижтимоий фаровонлигини тавсифлайди. Бизнинг ақлий саломатлигимиз овқатланиш одатларимизга, жисмоний фаоллик даражамизга, моддани истеъмол қилиш хатти-ҳаракатларимизга ва қийин вазиятларда қандай фикрлашимизга, ҳис қилишимизга ва уларга қарши курашишимизга таъсир қилади. Биз ҳар куни руҳий саломатликка дуч келамиз. Инсоннинг руҳий саломатлиги унинг жисмоний соғлиғи каби муҳим ва руҳий саломатлик ҳолатлари жисмоний касалликлар каби ҳақиқийдир. Суҳбатлашаётганда ва бошқалар билан ўзаро алоқада бўлганингизда буни ёдда тутиш муҳимдир.
Руҳий саломатлик ҳиссий, ижтимоий ва психологик соғломликдан иборат. Ижобий руҳий саломатликка эга бўлиш кўп жиҳатдан фойдалидир:
Жисмоний соғлиғингизни яхшилаш
Стресс ва қийин вазиятларни энгиш
Яхши ижтимоий муносабатларга эга бўлиш
Кейинчалик бардошли бўлиш ёки қийин вазиятлардан осонроқ қутулиш
Ўзингизни янада бахтлироқ ва тўлақонли ҳис қиляпсиз
Жисмоний саломатлик сингари, руҳий саломатликнинг бир ажойиб жиҳати шундаки, баъзи бир иш билан сиз уни яхшилашингиз мумкин! Кўпроқ ижобий руҳий саломатликни ривожлантириш устида ишлашингиз мумкин бўлган кўп нарсалар мавжуд. Руҳий соғлиғингизни яхшилашга ёрдам берадиган бир неча қадам.
Ижобий бўлинг
Жисмоний фаол бўлинг
Бошқалар билан боғланинг
Сизга нима мақсад қўйишини ҳал қилинг ва унга интилинг
Янги курашиш қобилиятларини қидириб топинг ва машқ қилинг
Медитация қилинг ёки эҳтиёткорлик билан машқ қилинг
Зарур бўлганда мутахассисдан ёрдам сўрашдан қўрқманг
Руҳий соғлом бўлишга уриниш қийин бўлиши мумкин ва ҳар доим ҳам ишламайди, айниқса оғир стресс ёки қайғу пайтида. Қўшимча маълумот олиш учун ушбу умумий руҳий саломатлик ҳолатларини кўриб чиқинг.
Руҳий саломатлик” тушунчаси омма орасига секин-аста кириб боряпти, чунки руҳий муаммолар бизни тобора кўпроқ безовта қиляпти: тушкунлик, стресс, хавотир. Вақтида мутахассисга мурожаат қилиш эса бизда одатга кирмаган – муаммолардан ўзимизни қаерга қўйишни билмай қолган чоғимиздагина бу эсимизга тушади ёки... тушмайди. Аслида эса саломатликка путур етмасдан туриб саломатликни сақлаш керак. Бу жисмоний саломатликка ҳам, руҳий саломатликка ҳам тегишли. “Руҳ саломат бўлгандагина инсон ўзини тўлақонли саломат ҳис қилиши ва тўлақонли ижтимоий фаол бўлиши мумкин. Демак, саломатлик деганда фақат жисмоний эмас, руҳий томондан ҳам ўзимизни яхши ҳис қилишимиз керак. Шундагина ўз фаолиятимизни яхши олиб боришимиз, "мен"имизни бир маромда сақлаб туришимиз, хулқ-атворимизни атрофда бўлаётган воқеаларга қарамасдан яхши тутишимиз мумкин бўлади.
“Инсон руҳи нима” деганда биз мусулмонлар Қуръони каримда келган "Руҳ Роббимнинг ишидир. У ҳақида сизларга жудаям оз билим берилгандир" деган маъно билан чекланамиз. Бироқ руҳият – ўрганиш манбаси.
Ғарбда психогигиена номи билан руҳий саломатликни сақлаш бўйича бир қанча тавсиялар берилади. Мутахассис сифатида шуни айтишим керакки, ислом принципларига асосланган психотерапияни қўллаганимизда биз мақсадга осон етамиз. Чунки бизда мақсад инсонни фитратига қайтариш бўлади. Ҳар бир инсон туғилганда тоза фитрати билан туғилишини, унинг фитратида тавҳид борлигини биламиз.